Powstanie miejscowości...

Pierwszy niekwestionowany, pisemny dokument o miejscowości Tymbark pochodzi z 2 lipca 1353 roku. Jest to wydany przez króla Kazimierza Wielkiego akt, na mocy którego założono (na prawie magdeburskim) miasto o nazwie Jodłowa Góra. O lokalizacji  osady na tym miejscu przesądziły dobre warunki obronne, ponieważ była ona usytuowana na wysokiej skarpie między rzekami Łososiną i Słopnicą, wśród szczytów górskich Zęzowa i Łopienia.
  Prawdopodobnie większość pierwszych osadników nowo założonego miasta była pochodzenia niemieckiego (pierwszy wójt Kunad był Niemcem). To uzasadnia fakt, iż nazwę miasta zmieniono wkrótce na Tanenberg. Nazwa uległa spolszczeniu i przyjęła ostatecznie w XVI wieku brzmienie Tymbark.
  Miasto założono głównie w celu zagospodarowania okolicznej puszczy, nie przynoszącej wcześniej prawie żadnych korzyści skarbowi królewskiemu. Miasto służyło także jako stacja noclegowo-popasowa przy drugorzędnym szlaku handlowym z Krakowa przez Dobczyce i Nowy Sącz na Węgry. Aby umożliwić pierwszym osadnikom zagospodarowanie się, król zwolnił ich - na dwadzieścia lat - od wszelkich świadczeń na rzecz swojego skarbu. Miastu nadano sądownictwo formuły niemieckiej, zgodnie z którym wójtowie odpowiadali bezpośrednio przed królem.

 

Przejazd prezydenta Ignacego Mościckeigo przez Tymbark
 

Władze i właściciele Tymbarku...

Ze względu na brak wystarczających źródeł, nie można ustalić pełnej listy wójtów dla średniowiecznego Tymbarku. Wiadomo jednak na pewno, że w imieniu króla Tymbarkiem zarządzali po wójcie Kunad: Klemens, Andrzej Mieczko, Marcin Miczka oraz Klemens Wątróbka, a w 1440 roku Prandota, którego brat Rafał z Raciborzan został po raz pierwszy dzierżawcą (starostą) dóbr tymbarskich. Po kolejnym wójcie Andrzeju, jego następca Czcibor Zawadzki wraz ze swym krewnym Rafałem ze Stróży  (tenutariuszem dóbr tymbarskich) zostali upomnieni w 1467 roku dekretem sądowym, aby obchodzili się z mieszczanami tymbarskimi zgodnie z przywilejem króla Kazimierza i nie zabierali im tego, co im się nie należy.

  W drugiej połowie XV wieku doszło w Tymbarku do pełnienia przez jedną osobę zarówno urzędu starosty, jaki i wójta. Od 1469 roku starostą Tymbarku był Mikołaj, syn Rafała ze Stróży, który w 1475 roku przekazał dobra tymbarskie Janowi Laskoi ze Świdnika, a ten z kolei oddał je w zastaw Wierzbięcie z Raciborzan. Od 1478 roku funkcję starosty Ziemi Tymbarskiej pełnił Stanisław Marszałkowiec z Brzezia, o którym wspomina Jan Długosz. Dlugosz pisze również o kościele w Tymbarku: (...)miasto posiada kościół  parafialny drewniany pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (...). W roku 1498 król Jan Olbracht zezwolił Stanisławowi z Brzezia przekazać miasto Tymbark wraz ze wsiami: Słopnice i Jasną, Janowi Jordanowi z Zakliczyna. Prze krótki okres (od 1502 roku) dobrami tymbarskimi zarządzał Konwent Świętego Augustyna przy kościele Św. Marka w Krakowie reprezentowany przez przeora Stanisława. Natomiast od roku 1504 Ziemia Tymbarska stała się własnością Jakuba Lubomirskiego, ówczesnego sędziego miasta Krakowa, który w tym samym roku zastawił ją Łukaszowi Lubomirskiemu. Od 1510 roku starostwo tymbarskie wróciło do rodziny Jordanów. W kolejnych latach pierwszej połowy XVI wieku dobrami tymbarskimi zarządzali urzędnicy królewscy, zwani wielkorządcami, natomiast urząd wójta pełnili wtedy kolejno członkowie rodziny Jordanów z Zakliczyna (do 1551 roku).

  Od początku drugiej połowy XVI wieku, kiedy wyłączono klucz tymbarski spod władzy wielkorządców królewskich, aż do czasu rozbiorów Polski, Tymbark wraz z przyległymi do niego wsiami (Jasna, Podłopień, Słopnice Królewskie, Zamieście i Zawadka), jako klucz dzierżawny, pozostawał w zarządzie starostów, którzy jednocześnie, aż do rozbiorów, pełnili funkcje wójtów. Zaczęto wówczas tworzyć w okolicy folwarki, a starostowie zwiększali ciężary wobec swoich poddanych. Podczas gdy w pierwszej połowie XVI wieku pańszczyzna obowiązywała półtora dnia na tydzień, to w drugiej połowie tegoż wieku wzrosła do trzech dni, by w XVII wieku osiągnąć od czterech do pięciu dni tygodniowo. Chłopi byli zmuszani także do dalekich wyjazdów (głównie do Wieliczki), w celu sprzedaży zboża. W tym okresie mieszkańcy miasta i przedmieści posiadali mniejsze nadziały ziemi, niż okoliczni chłopi. Były to na ogół gospodarstwa zagrodnicze powierzchni 1-4 ha.

Życie codzienne i gospodarka w Tymbarku...

Pod koniec pierwszej połowy XVI wieku przywilejem króla Zygmunta Starego wprowadzono w Tymbarku cotygodniowy targ i dwa jarmarki rocznie. Mimo to Tymbark miał bardziej wiejski niż miejski charakter, a ludność utrzymywała się głównie z upraw zboża (zwłaszcza owsa i żyta oraz w niewielkim stopniu pszenicy). Uprawiano także, między innymi: konopie, brukiew, groch, kapustę i rzepę. Ze zwierząt gospodarskich chowano bydło, owce i świnie. Ze względu na potrzebę sprzężaju niemal powszechnie utrzymywano konie i woły.
  Głównym bogactwem Ziemi Tymbarskiej pozostawał las i jego wytwory. Z lasu pozyskiwano zwłaszcza miód i owoce leśne, z drewna leśnego wyrabiano znakomite gonty, a z popiołu spalonych drzew wytwarzano saletrę, którą następnie przerabiano na proch strzelniczy.
  Gospodarka Tymbarku w XVI wieku stała na niskim poziomie. Oprócz dobrze funkcjonującego młyna, w mieście pracowało tylko czterech rzemieślników. Zarówno potrzeby mieszczan (było ich wtedy około 150), jak i okolicznych chłopów były niewielkie, stąd i handel między nimi był znikomy.
  Pod koniec XVI wieku założono w Tymbarku szkołę parafialną i szpital. Pod względem wyznania i narodowości ludności miasta była w omawianym okresie niemal jednolita. Tylko na terenie browaru zamieszkiwała grupa Żydów.

  Tymbark od chwili założenia aż do rozbiorów odznaczał się niskim poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego. Miasto cieszyło się opieką króla tylko do połowy XVI wieku. Następnie pod rządami starostów było traktowane niemal wyłącznie jako przedmiot wyzysku. Brakowało należytych starań o rozwój rzemiosła i handlu, co nie sprzyjało też wzrostowi ludności.
Miasto wraz z przedmieściami oraz wsiami Jasna, Podłopień i Zawadka było jedną z  mniejszych parafii (kilkuset wiernych) dekanatu Dobczyce. Reformacja szerząca się w państwach Europy Zachodniej i Środkowej, także i w Polsce, nie znalazła podatnego gruntu na Ziemi Tymbarskiej.

Z rąk do rąk...

Od 1551 do 1591 roku, starostami Ziemi Tymbarskiej byli  Mikołaj senior i Mikołaj junior Lubomirscy. Mikołaj Lubomirski junior w 1591 roku został burmistrzem Krakowa i w tymże roku przepisał starostwo tymbarskie swojej żonie Zofii Minockiej.

  Na początku XVII wieku dzierżawa Tymbarska wróciła we władanie rodziny Lubomirskich. Starosta Ziemi Tymbarskiej został wtedy Joachim Lubomirski, a kiedy zginął pod Smoleńskiem w 1610 roku starostwo tymbarskie do 1629 roku przejął Stanisław Lubomirski - wojewoda krakowski.
  W 1629 roku tenute tymbarską przejął Stanisław Wyżycki – pułkownik husarskiej chorągwi królewskiej. Natomiast od 1640 roku dzierżawą zarządzał jego syn Stanisław – chorąży kijowski. Wdowa po Stanisławie Wyżyckim juniorze - Krystyna, przekazała dobra tymbarskie swojemu zięciowi - Stanisławowi Cetnerowi – chorążemu Czernichowskiemu, które następnie stały się własnością jego syna Jana.
  Od roku 1724 starostą Ziemi Tymbarskiej został Antoni Sebastian Dembowski. Niedługo potem zostając biskupem płockim i wrocławskim przekazał posiadłość swojemu synowi Stefanowi Florianowi Dembowskiemu – ostatniemu staroście przed rozbiorami.
  Na dokumencie z 1749 roku widnieje nazwisko landwójta - Jana Kasprzyckiego. Można domniemywać, że w okresie małoletniości Stefana Floriana Dembowskiego (został dziedzicem Tymbarku mając 7 lat w 1735 roku) obok dzierżawcy wystąpiła chwilowo osoba pełniąca urząd wójta. Do roku 1804 dzierżawcami Tymbarku byli synowie Stefana Floriana Dembowskiego: Florian, Ignacy, Szczepan, Adam i Wincenty, kiedy to cała dzierżawa przeszła pod zarząd Szczepana Dembowskiego. W 1813 roku wszystkie królewszczyzny, w tym tymbarska, przejęte zostały przez skarb państwa austriackiego.
  Pod koniec XVII wieku reaktywowano w Tymbarku samodzielny urząd wójta. Wiadomo, że wójtami Tymbarku byli wtedy: Maciej Malarz, Marcin Kopiel, Andrzej Kapturkiewicz, Wojciech Kopiel, Sebastian Kapturkiewicz, Antoni Macko, Łukasz Twardowski.

Ciężkie czasy...

Z epidemii, które nawiedzały Tymbark, ogromną śmiertelność jego mieszkańców przyniosła zaraza w latach 1651-1652. Wkrótce nieszczęścia dopełnił „potop” szwedzki. Straty tak w ludziach, jak i w gospodarce były ogromne. Proces odbudowy miasta i przynależnych do niego wsi był bardzo powolny. Aby podnieść siłę gospodarczą Tymbarku król Michał Korybut Wiśniowiecki dodał miastu do przywileju Zygmunta Starego z 154 roku kolejne dwa jarmarki.
  W XVII i XVIII wieku na dzierżawę tymbarska o powierzchni około 45 km² składały się: miasto Tymbark oraz wsie: Jasna, Podłopień, Słopnice Królewskie, Zamiście i Zawadka. Funkcjonowały wtedy dwa młyny, browar i trzy karczmy. Wytwarzano tu nadal gonty i bednarkę, uprawiano rolę i chowano zwierzęta (w tym okresie najwięcej owiec).
  Od końca XVII i przez cały wiek XVIII liczba mieszkańców Tymbarku oscylowała wokół liczby 400 i przewyższała pod tym względem sąsiednią Limanową.
  Po pierwszym rozbiorze Polski starostwo tymbarskie znalazło się w zaborze austyjackim i włączone zostało w 1813 roku do dóbr rządowych (kameralnych). W 1830 roku dzierżawa tymbarska została sprzedana i pozostawała - do końca II wojny światowej - w prywatnych rękach. W okresie zaborów urzędy miejskie w Galicji obsadzone były z reguły przez Austryjaków lub zniemczonych Czechów. W Tymbarku udało się uniknąć tej sytuacji, chociaż życie społeczno-gospodarcze miasteczka i okolic niewiele się w tym czasie zmieniło. Zachowano cotygodniowe targi i cztery jarmarki rocznie. Występowały podstawowe rzemiosła (szewc, kowal, grabarz, krawiec, stolarz, gorzelnik, młynarz, szklarz itp.).

Wielcy Tymbarczanie...

Z Tymbarku wywodzili się wybitni profesorowie Uniwersytety Warszawskiego: Franciszek Armiński, urodzony przed 1785 rokiem – astronom, założyciel obserwatorium astronomicznego UW i Feliks Teodor Wisłoki, urodzony w 1815 roku – doktor medycyny i profesor okulistyki UW.

Zmiana władzy...

Od 1813 roku Tymbarkiem zarządzał burmistrz z pomocą radnych i pisarza. Kolejnymi burmistrzami byli: Joachim Kapturkiewicz (1813-1824), Franciszek Wendacz (1825-1827), Andrzej Steczowicz (1828-1832), Jan Macko (1834-1837), Antoni Zborowski (1837-1865), Jan Kapturkiewicz (1866-1871), Wojciech Filipiak (1872-1887), Jan Steczowicz (1888-1902), Piotr Kapturkiewicz (1903-1914), a od 1915 roku Tomasz Urbański. Urząd miejski w Tymbarku był do 1849 roku bezpośrednio podporządkowany cyrkułowi sądeckiemu.
  Od 1855 roku Tymbark był siedzibą powiatu, ale wkrótce Urząd ten przeniesiono do Skrzydlnej. Od 1867 roku miasto Tymbark z przyległymi wioskami weszło w skład starostwa limanowskiego.
  Cesarz Józef II potwierdził w 1782 roku prawo odbywania cotygodniowych targów i czterech jarmarków rocznie. Podobny dokument wydał cesarz Franciszek II w roku 1979.

Powolny rozwój..

Rolnictwo Ziemi Tymbarskiej stało na niskim poziomie. Chłopskie gospodarstwa rolne były na ogół bardzo rozdrobnione. Biedę galicjską na wsi pogłębiały kryzysy ekonomiczne oraz inflacja i bezrobocie.
  W pierwszym dwudziestoleciu po akcie uwłaszczenia chłopów nie zaobserwowano ożywienia gospodarczego w Tymbarku i jego okolicy. Nadto wielki pożar w 1852 roku zniszczył pawie 1/3 domów w mieście.
  Dopiero od lat siedemdziesiątych XIX wieku zauważyć można powolny, chociaż wyraźny rozwój społeczno-gospodarczy. W 1873 roku powstała w Tymbarku (jako jedna z pierwszych w powiecie limanowskim) gminna kasa pożyczkowa. W tym samym roku uruchomiono w miasteczku również urząd pocztowy. Wraz z oddaniem linii kolejowej Chabówka-Nowy Sącz w 1885 roku założono w Tymbarku telegraf. Połączenie kolejowe umożliwiło wielu mieszkańcom Tymbarku i okolic wyjazdy (najczęściej do Budapesztu) w poszukiwaniu pracy. Ochotniczą Straż Pożarną założono w roku 1878. W 1900 roku założono wodociągi, a w roku 1905 powstała pierwsza spółdzielnia na ziemi tymbarskiej. Była to spółdzielnia oszczędnościowo-pożyczkowa. Pod koniec XIX wieku nastąpił masowy napływ ludności żydowskiej do Tymbarku.
  U początku XX wieku nastąpił widoczny rozwój szkolnictwa powszechnego. W roku 1909 w szkole tymbarskiej były cztery klasy, a w 1914 roku pracowało w niej ośmiu nauczycieli. Przeciętny mieszczanin tymbarski odznaczał się w tym czasie raczej mentalnością chłopską, tylko nieliczni (bogatsi) próbowali naśladować styl życia szlachty, dominowała wyraźnie kultura ludowa. Ludność okoliczna należała do grupy etnograficznej Lachów Limanowskich. Mieszały się tutaj wpływy ludowej kultury Górali i ludności Pogórza.

Wojenna zawierucha...

Podczas I wojny światowej Tymbark był terenem przemarszu wojsk rosyjskich i niemieckich. W okolicy zginęło wielu żołnierzy. Koniec wojny przyniósł Galicji Zachodniej niepodległość.
  W okresie międzywojennym, w 1934 roku z powodu małej liczby mieszkańców Tymbark utracił prawa miejskie. Przed II wojną światową w mieście i okolicy czynne były 22 sklepy, 4 masarnie, a co drugi poniedziałek urządzano jarmarki. Założona jeszcze w 1905 roku spółdzielnia oszczędnościowo-pożyczkowa początkowo nazywała się kasą Reifisena, a następnie kasą Stefczyka. Po 1945 roku zastąpiona została przez Bank Spółdzielczy powołany w celu gromadzenia oszczędności i udzielania kredytów samym członkom. W 1968 roku Bank Spółdzielczy otrzymał nowoczesny budynek.
  W 1927 roku powstała Spółdzielnia Mleczarska. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych zorganizowano kółko rolnicze, a w 1936 roku utworzono Spółdzielnię Rolniczo-Spożywczą, przemianowaną w 1942 roku na Spółdzielnię Rolniczo-Handlową „Skiba”. Na bazie tej spółdzielni utworzono po II wojnie światowej Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska”.

Początki tymbarskich soków...

W 1935 roku założono z inicjatywy wielkiego społecznika i działacza ludowego, absolwenta studiów rolniczych Uniwersytetu Jagiellońskiego, a wówczas nauczyciela Górskiej Szkoły Rolniczej w Łososinie Górnej, inż. Józefa Marka, najważniejszą dla rozwoju Tymbarku i okolic Podhalańska Spółdzielnię Owocarsko-Warzywną. Pod kierownictwem tego niestrudzonego człowieka opracowano również kompleksowy program działania w zakresie ogrodnictwa, sadownictwa, szkółkarstwa oraz skupu, przechowywania i przetwarzania owoców i warzyw. Spółdzielnia ta podniosła poziom kultury rolnej w okolicy i zapewniła pracę wielu osobom. Tymbark zawdzięcza jej zagospodarowanie południowego zbocza Zęzowa, zbudowanie dzielnicy mieszkaniowej, uruchomienie zespołu szkół średnich z internatem. Jednym z podstawowych kierunków kształcenia tej szkoły było przetwórstwo owocowo-warzywne.
  W pierwszym dwudziestoleciu istnienia Podhalańska Spółdzielnia Owocarsko-Warzywnicza przerabiała głównie jabłka i runo leśne, a po upaństwowieniu owoce jagodowe (porzeczka, zwłaszcza czarna i w niewielkim stopniu agrest), wytwarzając znakomite soki.
  Warunki klimatyczne i położenie Tymbarku sprzyjało szybkiemu rozwojowi plantacji krzewów. Z każdym rokiem działalności zakładów przetwórstwa przybywało plantacji owoców. Jakość produktów przyczyniła się do szybkiego rozwoju eksportu. Pierwszą nowością była produkcja koncentraty buraków ćwikłowych na potrzeby belgijskich odbiorców. Zakład osiągał znakomite wyniki produkcyjne dlatego był ciągle rozbudowywany i modernizowany. Wybudowano najnowocześniejszą w tym czasie w kraju tłocznię owoców. Pociągnęło to za sobą konieczność budowy oczyszczalni ścieków i bocznicy kolejowej. Kolejnym krokiem było uruchomienie produkcji proszków owocowych. Oddano również do użytku  chłodnię. Zakład posiadał duże znaczenie dla ludności Gminy Tymbark.
  W 1947 roku przeprowadzono elektryfikację i wybudowano kilkadziesiąt stałych punktów świetlnych na ulicach. Po zakończeniu wojny założono w Tymbarku Spółdzielnię Zdrowia, Spółdzielnię Obrotu Zwierzętami Rzeźnymi i Spółdzielnię Wyrobu Materiałów budowlanych. Duże znaczenie dla rozwoju miał istniejący po upaństwowieniu tartak. Mimo dużego rozwoju przemysłu i usług w okresie powojennym głównym źródłem utrzymania ludności gminy było rolnictwo. Szczególny rozwój został zanotowany po wprowadzeniu nowej polityki rolnej w 1945 roku.

Wyzwolenie i zmiany administarcyjne... 

Tymbark wyzwolony zostaje spod okupacji niemieckiej w dniu 18 stycznia 1945 roku. W marcu 1945 roku powstaje Gminna Rada Narodowa. W skład Gminy Tymbark wchodziły następujące miejscowości:
  Tymbark, Podłopień, Zawadka, Piekiełko, Zamieście, Kisielówka, Rupniów, Nowe Rybie, Stare Rybie i Słopnice. Pierwszym przewodniczącym GRN został wybrany Józef Wydra z Podłopienia, który pełnił te funkcję do 1947 roku. Od 1947 do 1950 roku stanowisko przewodniczącego GRN pełnił Józef Parużnik z Tymbarku. Po nim stanowisko to pełnili: Stanisław Tajduś z Zamieścia l. 1950-1951, Ludwik Kęska ze Słopnic l. 1951-1952, Józef Kasperski z Zamieścia l. 1952-1953 i ostatni przewodniczący do likwidacji gmin Jan Smoter z Tymbarku l. 1953-1954.
  W 1952 roku z Gminy Tymbark wyłączona zostaje wieś Słopnice, z której tworzy się samodzielną jednostkę administracyjną. Organy administracji państwowej, które działały obok administracji samorządowej na terenie naszej gminy reprezentował wójt Marcin Steczowicz  (do września 1945 roku). Zastąpił on na tym stanowisku poprzedniego wójta - Władysława Kuca, który pełnił to stanowisko od 1934 roku. W latach 1945-1947 wójtem był Marcin Giza. Ostatnim wójtem do 1950 roku był Stanisław Duda z Tymbarku.
  W latach 1934-1954 na stanowisku sekretarza gminy pracowali kolejno: Edmund Stanisławski, Michał Macko, Antoni Surdziel i Stanisław Garczyński z Łososiny Górnej. Na skutek nowego podziału administracyjnego w roku 1954 zostaje zlikwidowana gmina, a z jej składu utworzone zostają cztery gromadzkie rady narodowe: Tymbark, Podłopień, Rupniów i Nowe Rybie.
W skład gromady Tymbark wchodziły wsie: Tymbark, Piekiełko i Zamieście, a w 1960 roku przyłączono wsie Podłopień, Zawadka i Kisielówka. Taki stan utrzymał się do 1972 roku. W tym czasie przewodniczącymi GRN byli kolejno: Kazimierz Bubula z Piekiełka (1955-1960), Karol Mielnicki z Tymbarku(1960-1965) i Władysław Surdziel z Piekiełka (1965-1972).
  W 1973 roku utworzona została nowa gmina z siedzibą w Tymbarku. W skład gminy weszły wsie: Tymbark, Piekiełko, Podłopień, Zawadka i Słopnice. Powierzchnia gminy wynosiła 9,031 ha, a gęstość zaludnienia 98 osób na 1 km². Ogółem zamieszkiwało gminę 8.855 osób, w tym 4.255 mężczyzn. Z rolnictwa utrzymywało się 65% ludności. Gospodarstw rolnych było 1.620. Odsetek mieszkań wyposażonych w wodociąg wynosił 18%.
  Przewodniczącym GRN wybrany został Jan Murzyn ze Stopnic. Na Naczelnika gminy powołany został Stanisław Poczynek, który pełnił to stanowisko do 1981 r. Na sekretarza gminy powołany został Stefan Ślusarczyk, który pełnił to stanowisko nieprzerwanie w latach 1960-1990. W tym okresie zrealizowano następujące inwestycje: drogę Piekiełko-Tymbark,  Słopnice-Zalesie, wybudowano szkołę w Zawadce, wybudowano nowe przystanki autobusowe, przebudowano nawierzchnie rynku, utworzono Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, wykonano wodociągi we wsi Podłopień. 

  W 1981 roku Wojewoda Nowosądecki powołał na stanowisko Naczelnika Gminy Józefa Bożka, który pełnił to stanowisko do 1990 roku. W tym czasie stanowisko przewodniczącego GRN pełnił Kazimierz Szczecina ze Stopnic. Wykonano wtedy szereg poważnych inwestycji, które miały wpływ na poprawę warunków życia miejscowego społeczeństwa, miedzy innymi wybudowano blok komunalny z 10 lokalami mieszkalnymi, cztery bloki mieszkalne spółdzielcze z 48 lokalami, wykonano wodociągi we wsi Podłopień, wybudowano szereg dróg, przeprowadzono gazyfikacje w Tymbarku i Słopnicach. Za swoje osiągnięcia gospodarcze i społeczne Gmina Tymbark zdobyła tytuł „Mistrza Gospodarności” województwa nowosądeckiego i nagrodę pieniężną, a na szczeblu centralnym w tym konkursie została wyróżniona i zdobyła nagrodę w wysokości 1,5 mln zł. Uzyskane z tych nagród pieniądze zostały w całości przeznaczone na gazyfikację.
  Zmiany po 1989 roku stworzyły możliwości do podjęcia nowych działań w gminie. W wyniku gruntownych przemian ustroju państwa została przywrócona idea samorządu terytorialnego. Pierwszym etapem reformy samorządowej, wzmacniającym jej konstrukcje była ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie terytorialnym. Podstawową jednostką samorządu terytorialnego stała się gmina. Zmiany ustrojowe w Polsce przyniosły powrót instytucji wójta. Wójtem Gminy Tymbark został Tadeusz Parchański wybrany przez Radę Gminy 19 czerwca 1990 roku i pełnił te funkcję do 9 kwietnia 1997 roku. Przewodniczącymi Rady Gminy w tym okresie byli Józef Zoń w 1990 roku, Stanisław Przybylski (1991-1997).

  Ważną datą był rok 1997, w którym nastapił podział gminy na dwie samodzielne jednostki administracujne: Tymbark i Słopnice. Od tego momentu Gmina Tymbark podzielona jest na pięć sołectw: Tymbark, Podłopień, Piekiełko, Zamieście i Zawadka. Gmina zajmuje 3264 ha powierzchni zamieszkiwanej przez około 6 tys. Mieszkańców.

Reorganizacja administaracyjna...

W dniu 10 kwietnia 1997 roku po reorganizacji administracyjnej gminy, na wójta wybrany został przez Radę Gminy Stanisław Pachowicz, który pełnił funkcję do 3 grudnia 2010 roku. Rozwój gminy, wysiłek jej mieszkańców oraz władz zaowocowały licznymi nagrodami i wyróżnieniami na forum powiatu, województwa i  kraju. Dowodem tych osiągnięć jest dwukrotna obecność naszej gminy w „stu najlepszych gminach w Polsce” (według oceny Europejskiego Instytutu Ekonomii i ministerstwa Finansów) przez dwie kolejne edycje: I – 1997, 1998 II – 1999, 2000 oraz w III edycji jako gmina najskuteczniej  pozyskująca środki pozabudżetowe. Ponadto Wójt Gminy Tymbark – Stanisław Pachowicz zdobył IV miejsce w plebistycie „Najlepszy Wójt Małopolski 2001”, organizowanym prze "Gazetę Krakowską". Funkcję przewodniczącego Rady Gminy w latach 1997-2002 pełnił Jan Bubula, następnie w latach 2002-2006 roku Przewodniczącym Rady Gminy był Jan Kawula, a w kadencji 2006-2010 - Paweł Ptaszek i Janusz Kałużny. W latach 2010-2014 Wójtem Gminy Tymbark był mgr inż. Lech Nowak, a Przewodniczacym Rady Gminy – mgr Marian Zimirski.

Obecnie funkcję Wójta Gminy Tymbark pełni mgr Paweł Ptaszek, a Przewodniczącym Rady Gminy Tymbark jest Pani Zofia Jeż.

Historię Gminy Tymbark do 1945 r. opracował dr Bronisław Kosowski